Okula Başlayacak Çocuklar
Psikolojik Danışma ve Rehberlik

Okula Başlayacak Çocuklar

Birkaç yıldır yanı başınızda olan, siz istemediğiniz takdirde hiç uzak kalmadığınız biricik çocuğunuz, artık eylül ayının gelmesiyle eğitim-öğretim hayatına mı başlayacak? 

Hayatta gerçekleşecek yenilikler, yaş ayırt etmeksizin insanı heyecanlandırabilir. Bu heyecanla baş edebilmek için ise hem ebeveynlerin, hem de okula başlayacak miniklerin, bundan sonra hayatlarındaki bu büyük ve uzun süreli değişime adapte olmalarını sağlamak için bazı önerilerimiz var.

Okula Başlamasına Az Bir Zaman Kala Uygulanabilecek Öneriler

  • Çocuğunuzu bu yeni durum hakkında bilgilendirmek faydalı olacaktır. İnsanlar, kendilerini heyecanlandıran durumların nasıl gelişeceği konusunda bir fikir sahibi olduğunda daha az kaygılanır. Çocuğunuza neden okula gitmesi gerektiğini ve bunun ona sağlayacağı yararları anlatmakta fayda var. Ancak bunu yaparken gerçekçi olmaya özen gösterilmeli, çünkü okul sadece oyun ve eğlence yeri değildir.
  • Okullar başlamadan önce, gideceği okulu çocukla beraber ziyaret edip, öğretmeni ile tanıştırmak, durumu somutlaştırmasının ve alışmasının ilk adımı olabilir.
  • Okul alışverişi yapılırken çocuğunuzun size eşlik etmesi ve beğendiği türde şeylerin alınması yararlı olabilir. Kırtasiye malzemeleri çocukları genellikle heveslendirir.
  • Uyumadan önce hikâye anlatma alışkanlığınız varsa, okul zamanı yaklaştıkça konusu 'okula başlamak' olan çocuk hikâye kitaplarından yararlanabilirsiniz.
  • Okul ile ilgili çocuğunuzun fikirlerini ve endişelendiği noktaları öğrenerek aklındaki soru işaretlerini giderebilirsiniz (Örn: tuvaletler, nerede yemek yiyeceği vb...).
  • Kendi öğrencilik yıllarınıza ait anılar anlatabilirsiniz, ancak bunları öğüt niteliğinde değil, eğlence amacıyla yapmanız daha doğru olur.
  • Okula alıştırmak için yapacağınız etkinlikleri (örn: okulla ilgili hikâye anlatmak, kendi anılarınızı anlatmak vb...) birden bire ve çok sık şekilde yapmayın. Bu çocuğunuzda ters algı yaratabilir ve üzerindeki baskıyı ve endişeyi daha çok artırabilir. Amaç onu motive etmek olmalıdır.
  • Okula başladığında siz onun yanında olmasanız bile güvende olacağını anlatmak, çocuğunuzun tedirginliğini bir nebze azaltacaktır.
  • Kendiniz de sakin olmaya özen gösterin, endişeniz varsa bile çocuğa yansıtmayın, böylece çocuk anne babasından güven alacaktır.

Okulun İlk Günü İçin Öneriler

  • Okulun ilk günü çocuğunuzla beraber okula gitmek, uyum sürecini kolaylaştıracaktır.
  • Çocuğun öğretmeniyle sizin yanınızda tanışması önemlidir.
  • Sınıfın kapısından içeri girmemeye özen gösterin. Sınıfını, öğretmenini, okulda ihtiyacı olan yerleri gösterdikten sonra okulda çok oyalanmayın.
  • Çocuğunuz sınıfa girerken sanki vedalaşıyormuşsunuz gibi bir imaj bırakmayın. ‘Gel seni son bir kez öpeyim’, ‘Bir kez daha sarılayım gitmeden’ gibi. Bunun yerine, "Haydi bakalım, ders başlıyor" diyebilirsiniz.
  • Çocuğunuzun siz yanında olduğunuz sürece adaptasyon kurmaya çalışmayacağını unutmayın.
  • Endişeli olduğunu veya ağladığını gördüğünüzde, çocuğunuzu sakin çocuklarla kıyaslamayın. “Bak o ağlıyor mu?” gibi.
  • Çocuğunuza güvendiğinizi, şu an gergin olmasının normal olduğunu, yeni başlayan şeylerin insanı kaygılandırabileceğini, ama bunun birkaç gün sonra geçeceğini söyleyin.
  • Okul bittiğinde onu tam zamanında alacağınızı söyleyin.
  • Okulun bitiş saatinde tam zamanında orada olun, aksi takdirde çocuğun güveni kırılabilir.
  • Eğer servis kullanacaksa, yine okulun bitiş zamanında orada olup çocuğunuzu servis şoförü ile tanıştırın ve servisin plakasını veya numarasını öğrendiğinden emin olun. Siz orada olsanız bile eve servisle dönmesi adaptasyonunu kolaylaştıracaktır.
  • Çocuğunuz eve geldiğinde, ilk gününün nasıl geçtiğini, fikir ve düşüncelerini sorun. Anlattıklarını dikkatli bir şekilde dinleyin.
  • Ertesi günler için okul çantasını ve kıyafetlerini birlikte hazırlamak, motivasyonunu artıracaktır.

Oyun Terapisi Nedir?

Büyükler için danışmanlık neyse, çocuklar için de oyun terapisi odur. Yetişkinlerin sorunları olduğunda, bunu güvenilir bir arkadaş ya da terapistle paylaşmaları onlara yardımcı olur. Çocukların kendilerini kelimelerle ifade etme yetenekleri yetişkinlerinki gibi değildir. Bu yüzden canlarını sıkan şeyi söze dökmeleri zordur. Oyun terapisi, çocuklara düşüncelerini, duygularını, ihtiyaç ve arzularını oyunla (onların en doğal ifade şekli) iletme şansı verir. Eğitimli bir Oyun Terapistiyle çocuklar kendilerini ve dünyalarını daha iyi anlamayı, problemlerini çözmek için çalışmayı ve hayatla daha iyi başa çıkabilmek için gerekli beceriler geliştirmeyi öğrenirler.

Çocuğumun Oyun Terapisine Neden İhtiyacı Var?

Büyüme sürecinin bir noktasında çocukların birçoğu yaşam tecrübeleriyle başa çıkmada zorluk çekebilir ya da ailelerini veya öğretmenlerini endişelendiren davranışlar sergileyebilirler. Eğer siz, çocuğunuzun öğretmeni ya da doktoru, çocuğunuzun davranışlarıyla ilgili endişelenirseniz ya da çocuğunuzun baş etmekte zorlandığını görürseniz, bir uzmana başvurmalısınız; çocuğunuza yardım etmek için önerilen yaklaşım genellikle oyun terapisidir.

Oyun Terapisinden Ne Bekleyebilirim?

Oyun terapisi, terapistin çocukla güvenli bir ilişki kurduğu, çocuğun problemlerinin açığa çıkarıldığı ya da üzerinde çalışıldığı, çözüme varılan, yeni becerilerin pratik edildiği ve kapanışın hazırlandığı bir süreçtir. Oyun terapisi esnasında duygu durumu ve davranış değişiklikleri normal ve beklenen bir sonuçtur. Bazen işler iyiye değil de daha kötüye gidiyor gibi görünebilir. Bu beklenen ve normal bir şeydir. Bunu fark ederseniz, bunu çocuğunuzun terapistiyle konuşun.

Ayrıca oyun terapisinde terapist, çocuğu, hayatı ya da travmatik deneyimiyle ilgili bilgi hakkında zorlamayacaktır. Çocuğun kendi hızında sorunları işlemesine izin verilecektir. Oyun terapi odasında çocuğa hayatının diğer alanlarında karşılaştığından daha fazla özgürlük olacaktır.

Terapiden Sonra Çocuğumla Nasıl Konuşurum?

Çocuğunuzun oyun terapisinde olan her şeyi anlatmak zorunda hissetmemesi önemlidir. Çocuk terapi saatini, kendisi ve terapisti arasında özel bir zaman olarak görmelidir. Çocuğunuza terapisiyle ilgili konuşma başlatmasına izin verin, fakat konuşmama hakkı ve özgürlüğü de tanıyın.

Çocuk Ne Sıklıkla Ve Ne Süreyle Oyun Terapisine Gelmelidir?

Her çocuk terapi sürecinde farklı bir hızla ilerler. Bu yüzden terapinin süresi çocuğun kişiliğine, travmanın derecesine, ev ve hayat koşullarına göre değişir. Çocuklar yapı ve tutarlılık olduğunda daha iyi gelişirler. Bu sebeple seansların tutarlı ilerlemesi, çocuğunuz için en büyük faydayı sağlayacaktır.

Terapi Bittikten Sonra Çocuğumdan Ne Beklemeliyim?

Terapi süresince, terapist çocuğunuzun zamanının artık terapötik olarak kullanılmadığını fark edecektir. Yani çocuğun eski oyun şekli ve yoğunluğu değişip, yaşına ve gelişimine uygun bir oyun oynama şekline dönüştüğünde, çocuğunuzun terapiden mezun olma vakti gelmiş demektir.

Terapistle Ne Zaman Konuşmalıyım?

Çocuğunuzun terapisti, ilerlemesini görüşmek üzere sizinle düzen

Uzm. Kl. Psk. Birgül Emiroğlu Bakay

Uzm. Kl. Psk. Birgül Emiroğlu Bakay, Psikoloji alanında hizmet vermektedir. Uzm. Kl. Psk. Birgül Emiroğlu Bakay kimdir? Hangi Hastanede, iletişim bilgileri ve hakkındaki yorumları okuyabilirsiniz. Uzm. Kl. Psk. Birgül Emiroğlu Bakay için randevu alabilirsiniz.