SÜNNET NEDİR?

Sünnet, erkek çocuklarında pipi ucundaki derinin (Prepisyum) cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Bu prosedür genellikle dini, kültürel veya tıbbi nedenlere bağlı yapılır. 

Tıbbi açıdan, sünnetin hijyen, idrar yolu enfeksiyonlarının azalması ve cinsel sağlıkla ilgili bazı faydaları olduğuna dair araştırmalar bulunmaktadır. Ancak, sünnet kararı genellikle ailelerin tercihlerine ve kültürel inançlarına bağlı olarak farklı yaş gruplarında farklı yöntemlerle yapılmaktadır.

SÜNNET HANGI YAŞTA YAPILMALIDIR?

Sünnet, genellikle bebeklik döneminden ergenliğe kadar değişen yaşlarda yapılabilir. Ancak, biz çocuk cerrahisi uzmanları genellikle bebeklik döneminde sünnetin daha kolay ve hızlı iyileşme sürecine sahip olduğunu belirtiyoruz. Bizzat kendim ilk 1-3 ayda yapılmasını özellikle tavsiye ediyorum, bebeklerde cerrahi işlemin kolaylığı, bebekte yara iyileşmesinin çabuk olması, sünnet sonrası bakımın kolaylığı ve psikolojik travma oluşturmaması nedeniyle en ideal dönem olarak kabul ediliyor birçok uzman da aynı görüşte. Bazı aileler dini veya kültürel nedenlerle farklı bir yaş aralığını tercih edebilir. (Örneğin sünnet düğünü planlayan aileler çocuğun belirli yaşa gelmesini ve kıyafeti giymesi için bekliyorlar). Tabi bir de Ara Dönem (fallik dönem) var çoğu aile duymuştur. 3-4-5 yaşlarında çocuğun cinsel organını keşfettiği bir dönemde bu bölgeye ağrılı bir girişim yapılması, ileride geri dönüşü çok zor olabilecek, psikoseksüel ve psikolojik sorunlara yol açabilir. Kesin sınırlar olmamakla birlikte özellikle enfeksiyon, kaşıntı, sürtünme vb. durumlarda aileler ile istişare edip karar veriyoruz ve hangi yaş olursa olsun sünnetin konforlu bir şekilde yapılabilmesi için elimizden geleni yapıyoruz. 

PEKİ, SÜNNET KİM TARAFINDAN YAPILMALIDIR?

Ülkemizde maalesef sünnet çoğunlukla sünnetçi olarak tabir edilen sağlık meslek lisesi ya da 2 yıllık yüksekokul mezunu sağlık memurları (hatta bazen daha da eğitimsiz kişilerdir) tarafından yasalara aykırı olmasına rağmen yapılmaktadır. Sünnet, el becerisi ve tecrübeye dayalı olarak öğrenilebilen bir cerrahi prosedürdür, ancak bu kişilerin uygulamaları bazen ciddi sonuçlar doğurabilir. Çocuğun ilerideki cinsel hayatını olumsuz etkileyen, geri dönüşsüz komplikasyonlar ortaya çıkabilmektedir. Sağlık Bakanlığı’nın 23.03.2015 tarihli yönetmeliğine göre, sünnet işlemi yalnızca tabip tarafından yapılmalıdır. Tabip dışındaki kişilerin bu işlemi gerçekleştirmesi durumunda hapis cezası veya para cezasıyla karşılaşabilecekleri belirtilmiştir. Bu nedenle, çocuk hastaların cerrahi müdahaleleri, konusunda uzmanlaşmış kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir. Sünneti gerçekleştirecek kişinin farklı yöntemlere hakim, bilgili ve deneyimli bir hekim, tercihen çocuk cerrahı veya çocuk üroloğu olması önemlidir, çünkü bu alanda uzmanlaşmış kişiler genellikle biz Çocuk Cerrahları ve Çocuk Ürologlarıdır.

HANGİ MEVSİMDE SÜNNET YAPTIRMAK DAHA İYİDİR?

Sünnetin mevsimle ilgisi yoktur. Sünnet Türk toplumunda hijyen, tıbbi, dini ve sosyokültürel nedenlerle yapılmaktadır. Bazı aileler kış aylarında çocuklar genelde evde olduğu için yarıyıl tatilinde çocuklarını sünnet ettirerek çocuklarının yaz tatilini rahat geçirmelerini arzu ederken, bazı aileler ise yaz tatili döneminin başlarında çocuklarını sünnet ettiriyorlar. Ancak bize soracak olursanız, biz bezli bebeklerde özellikle temmuz ve ağustos ayına bırakılmasını önermiyoruz. Çünkü yüksek sıcaklığa bağlı olarak pişik durumu ve yaranın geç iyileşmesi gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir. Bu karar yine de ailelerin tamamen kişisel tercihleriyle ilgili bir durumdur. Sünnetin yaz veya kış döneminde yapılması çocuk üzerinde gerek iyileşme, gerekse psikolojik yönden herhangi bir fark yarattığına dair bir çalışma yoktur.

LOKAL ANESTEZİ Mİ? GENEL ANESTEZİ Mİ? 

Lokal anestezi, sadece pipi bölgesinj uyuşturarak hastanın o bölgede ağrı hissetmesini önler. Sünnet esnasında pipi köküne uygulanan lokal anestezi, cerrahi bölgede hissedilen ağrıyı engeller ve çocuğun anne babası yanında, uyanık ve bilinçli kalarak ve hatta oyun oynayarak sünnet olmasını sağlar. Genel anestezi ise çocuğa ağız yolu ile narkoz verip uyuşturarak bilincini kaybetti ren ve hastanelerde ameliyathane ortamında yapılan sünnet işlemidir. Genel anestezi zorunlu olmadığı sürece sünnet için önerdiğimiz bir yöntem değildir. Çünkü genel anestezi için tahlil yaptırması gerekir, bu da çocuğun sünnet öncesinde aç kalması demektir. Tahlil yaptırmak için çocuklardan kan alınması gerekir ki bunun için damar yolu tek seferde bulunmayabilir. Ayrıca çocuğun ailesinden ayrı kalması gibi zorlu süreçler oluşturması nedeniyle genel anestezi yerine lokal anesteziyi öneriyoruz. Tabi ki, özel sağlık durumları hariç… 

SON OLARAK, ÇOCUĞUMUZU SÜNNETE NASIL HAZIRLAMALIYIZ?

Çocuklara “sünnet olmayacağı, iğne veya kesme gibi işlemler yapılmayacağı, sadece muayene olacağı” şeklinde yanıltıcı ifadeler kullanmak, çocuğun gerçekle karşılaştığında korku ve güven sorunlarına yol açabilir. Çocuğunuza sünnet konusunda doğru ve açık bilgiler vererek, psikolojik olarak hazırlamak önemlidir. Herhangi bir konuda olduğu gibi sünnet konusunda da dürüst olunmalı ve çocuğa yanlış bilgiler verilmemelidir. Çocuğunuzla konuşurken rahat ve sakin bir ortamda olmaya özen gösterin, endişe ve heyecanınıza kapılmayın. Biz ailelerimizin, “büyük çocuklarda pipisinin uyuşturma kalemi ile uyuşturulacağını ve kendisinin bu sırada PlayStation ile oyun oynayacağını, işlemin ise 8-9 dakika kadar sürdüğünü” söylemesini istiyoruz. Sünneti n neden gerekli olduğunu, tarihsel ve kültürel bağlamda açıklamak, çocuğunuzun karar verme sürecine katılmasına yardımcı olabilir. Kesinlikle diğer aile büyükleri ve etraftaki kişiler tarafından “Kesme, bıçak, ucuna boncuk takma, pilav yapma” gibi aslı ile alakası olmayan konuşmalara maruz kalmaması için siz değerli ailelerimizi özellikle uyarıyoruz. Çocuğunuzun sünnetle ilgili düşünce ve duygularını dinleyerek, bu konuda ortak bir karar alma sürecine dahil etmeniz, hem sizin için, hem bizim için oldukça faydalı olacaktır.